درگاه:زیست‌شناسی

این صفحه یک درگاه برگزیده است.
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه زیست‌شناسی


زیست‌شناسی دانش شناخت موجودات زنده‌است. این دانش به بررسی ویژگی‌ها و رفتار سازواره‌ها، چگونگی پیدایش گونه‌ها و افراد، و نیز به بررسی برهم‌کنش جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان می‌پردازد. زیست‌شناسی شامل طیف گسترده‌ای از رشته‌های علمی مستقل است. از مهم‌ترین رشته‌های زیست‌شناسی، فیزیولوژی، کالبدشناسی، بوم‌شناسی، زیست‌شناسی مولکولی و سلولی، زیست‌شیمی، ژنتیک و زیست‌شناسی تکاملی هستند. در زیست‌شناسی رشد و نمو اندام جانداران نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. زیست‌شناسی سیستم‌های زیست‌شناختی را بر اساس اصول و مفاهیمی چون جامعیت، تکامل، تنوع، تسلسل، هم‌ایستایی و کنش و واکنش‌ها توصیف می‌کند.

نوشتار برگزیده

کرکس سیاه (نام علمی: Coragyps atratus) که با نام کرکس سیاه آمریکایی نیز شناخته می‌شود، نام پرنده‌ای جدید از خانواده کرکس‌های بر جدید است که گسترهٔ پراکندگی آن از جنوب‌شرقی ایالات متحده، تا مرکز شیلی و اروگوئه در جنوب قاره آمریکا می‌باشد. با وجود گونه‌های مشترک و مختلف این کرکس، پراکندگی این نوع از نوع کرکس بوقلمونی آمریکایی کمتر است. با وجود نام و ظاهر مشابه با دال سیاه این گونه، گونه‌ای متفاوت با آن کرکس است. در حالی که کرکس‌های بر قدیم جز خانوادهٔ عقابیان قرار می‌گیرند (عقابیان پرندگانی مانند عقاب، باز، کورکور و سنقار هستند) ولی گونه‌های آمریکایی از کرکس‌های بر جدید محسوب می‌شود. این کرکس، تنها کرکس باقی مانده از کرکس‌های بر جدید از خانوادهٔ genus Coragyps است. این پرنده ساکن مناطق نسبتاً باز و جنگل‌های پراکنده‌است. پهنای بال‌های این پرنده در حدود ۱٫۵ متر (۵ فوت) است که به عنوان یک کرکس، پرنده‌ای کوچک محسوب می‌شود. (پهنای بال دال سیاه در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ سانتی‌متر است.) این پرنده دارای پرهای سیاه است. در سر و گردن این پرنده پری وجود ندارد و رنگ سر و گردنش خاکستری سیاه است و دارای منقاری کوتاه و قلاب مانند می‌باشد.
بیشتر...

زندگی‌نامهٔ برگزیده

ریچارد داوکینز رفتارشناس، زیست‌شناس فرگشتی و نویسندهٔ کتاب‌های علمی برای عموم است.او سابقاً مدرس فهم عمومی علم در دانشگاه آکسفورد بود.از جمله افتخارات او، عضویت در انجمن سلطنتی علوم، و انجمن سلطنتی ادبیات است. وی در تفسیر و آموزش عمومی دانش نقش برجسته‌ای در انگلستان دارد. و کتاب‌های مشهوری در زمینهٔ فرگشت نوشته‌است.

نخستین کتاب او با عنوان ژن خودخواه، که در سال ۱۹۷۶ منتشر شده بسیار تأثیرگذار بوده‌است. در این کتاب او نقش کلیدی ژن‌ها را در فرگشت (تکامل) تشریح می‌کند و برای نخستین بار مفهوم میم را مطرح می‌نماید.از آن پس او چندین کتاب نگاشته که بیش تر عناوینی شاعرانه دارند: ساعت‌ساز نابینا، صعود به قلهٔ ناممکن، گسیختن رنگین‌کمان، داستان نیاکان، پندار خدا و جدیدتر از همه بزرگترین نمایش روی زمین؛ که هر کدام شرح و بحث جنبه‌هایی از مفهوم انتخاب طبیعی هستند. در این میان فنوتیپ گسترش یافته؛ به نظر خود داوکینز بدیع‌ترین اثر علمی اوست. در این کتاب که به عنوان اثری مطرح در زمینهٔ زیست‌شناسی فرگشتی به شمار می‌رود، وی این نظریه را مطرح کرد که اثرات فنوتیپی محدود به داخل بدن جانداران نیستند؛ بلکه می‌توانند به بیرون از بدن جاندار گسترش یابند و حتی در بدن دیگر جانداران تاثیر بگذارند.

نوشتارهای برگزیده

نگارهٔ برگزیده

داکتیلوپتریدایی یا ماهی بالدار پرنده نام خانواده‌ای از ماهی‌های اقیانوس است که به دلیل باله‌های بسیار پهنشان با دیگر ماهی‌ها متفاوت شده‌اند. ولی چون نمی‌توانند پرواز کنند نام جایگزین ماهی کلاه‌خوددار برایشان انتخاب شده‌است. این ماهی‌ها تنها خانواده از ماهی‌ها در راستهٔ داکتیلوپترویدی هستند.

گفتاورد

«چه کسی حتی یک مذهبی، یک پزشک، یک فیزیکدان یا هر کس دیگری، بیشتر از یک فیزیولوژیست راجع به حیات می‌داند؟ چه موضوعی می‌تواند بیش از موضوع حیات، مجذوب‌کننده، مهیج و زیبا باشد؟.»

آرتور گایتون

آیا می‌دانستید؟

آیا می‌دانستید...
آیا می‌دانستید...
  • ... که حلزون‌ها می‌توانند تا سه سال بخوابند؟
  • ... که اعصابی که در بدن شما وجود دارد به اندازه فاصله زمین تا ماه است؟
  • ... که طول قد هر انسان سالم برابر هشت وجب دست خود اوست؟
  • ... که صدای نهنگ آبی بلند ترین صدایی است که یک موجود زنده می‌تواند تولید کند؟
  • ... که ساس‌ها می‌توانند ۱۳۰ بار بلندتر از طول خود بپرند. یعنی در مقایسه، یک فرد ۱۷۰ سانتی اگر توانایی مانند ساس‌ها داشت باید می‌توانست حدود ۶۸۰ متر بالا بپرد!؟
  • ... که دایناسور استگوسور حدود ۹ متر طول داشت اما مغزش به بزرگی یک گردو بود؟
  • ... که خرس‌های قطبی می‌توانند تا ۲۵ مایل در ساعت(معادل تقریبا ۴۰ کیلومتر در ساعت) دویده و تا ۶ پا (۱٫۸۲ متر) در ارتفاع بپرند؟
  • ... که عطسه یک شخص بیمار ۵ هزار قطره ریز که حاوی ویروس است در فضا پخش می‌کند؟
  • ... که استرس تا ۵ برابر سیستم ایمینی بدن انسان را پایین می‌آورد؟